آیا تا به حال هنگام مسواک زدن یا استفاده از نخ دندان، با لکه‌های صورتی یا قرمز خون در سینک روشویی مواجه شده‌اید؟ این صحنه برای بسیاری از افراد یک تجربه آشناست، تجربه‌ای که اغلب با بی‌توجهی از کنار آن می‌گذرند و آن را به حساب محکم مسواک زدن می‌گذارند. اما حقیقت این است که خونریزی لثه، هرچقدر هم که جزئی به نظر برسد، یک اتفاق طبیعی نیست؛ بلکه یک سیگنال مهم و یک زنگ خطر از طرف بدن شماست که به توجه فوری نیاز دارد.
لثه‌های سالم خونریزی نمی‌کنند. این یک اصل اساسی در سلامت دهان و دندان است که باید همواره به آن توجه داشت. خونریزی لثه می‌تواند اولین نشانه از یک مشکل پنهان باشد که از یک التهاب ساده تا بیماری‌های جدی‌تر را در بر می‌گیرد. نادیده گرفتن این علامت می‌تواند به مرور زمان منجر به عواقب جبران‌ناپذیری مانند تحلیل استخوان فک، بوی بد دائمی دهان و حتی از دست دادن دندان‌ها شود.
در این راهنمای جامع که توسط تیم متخصص کلینیک دندانپزشکی نیکس واقع در سعادت آباد تهران برای شما آماده شده است، قصد داریم به اعماق این موضوع بپردازیم. ما به شما کمک می‌کنیم تا دلایل اصلی خونریزی لثه‌های خود را بشناسید، با روش‌های پیشگیری و مراقبت خانگی آشنا شوید و مهم‌تر از همه، بدانید که چه زمانی باید زنگ خطر را جدی بگیرید و برای درمان تخصصی اقدام کنید. هدف ما در کلینیک نیکس، نه تنها درمان مشکلات شما، بلکه توانمندسازی شما با دانش لازم برای حفظ یک لبخند سالم و زیبا برای تمام عمر است.
خونریزی لثه دقیقاً به چه معناست؟ (یک نگاه کلی)
خونریزی لثه در ساده‌ترین تعریف، به معنای خارج شدن خون از بافت لثه به دنبال یک تحریک جزئی مانند مسواک زدن، نخ دندان کشیدن یا حتی خوردن غذاهای سفت است. این پدیده به عنوان اولین و شایع‌ترین علامت بیماری‌های لثه، به ویژه ژنژیویت (Gingivitis) یا همان التهاب لثه شناخته می‌شود. در واقع، لثه‌های سالم دارای بافتی محکم و صورتی رنگ هستند که به دندان‌ها چسبیده‌اند و در برابر فعالیت‌های روزمره مقاومت می‌کنند.
وقتی لثه‌ها ملتهب می‌شوند، بافت آن‌ها حساس، متورم و پرخون می‌شود. در این حالت، عروق خونی کوچک موجود در لثه به شدت شکننده شده و با کوچک‌ترین تماسی پاره می‌شوند و خونریزی می‌کنند. بنابراین، مشاهده خون هنگام مراقبت‌های دهانی، فریاد خاموش لثه‌های شما برای کمک است و نشان می‌دهد که یک فرآیند التهابی در حال وقوع است.
مهم است بدانید که اگرچه مشکلات دهان و دندان دلیل اصلی این عارضه هستند، اما خونریزی لثه همیشه به بهداشت ضعیف دهان محدود نمی‌شود. این مشکل می‌تواند پنجره‌ای به سوی وضعیت سلامت عمومی بدن شما باشد و به مسائلی مانند کمبود ویتامین، تغییرات هورمونی یا حتی بیماری‌های سیستمیک جدی‌تر اشاره کند. درک این موضوع به ما کمک می‌کند تا اهمیت تشخیص صحیح و به موقع را بیش از پیش درک کنیم.
چرا لثه‌های من خونریزی می‌کنند؟ بررسی جامع دلایل
دلایل خونریزی لثه بسیار متنوع هستند و می‌توان آن‌ها را به دو دسته اصلی تقسیم کرد: دلایل مرتبط با سلامت دهان و دندان و دلایل مرتبط با سلامت عمومی بدن. در کلینیک دندانپزشکی نیکس، ما با بررسی دقیق و جامع، علت اصلی مشکل شما را ریشه‌یابی می‌کنیم تا بهترین و مؤثرترین برنامه درمانی را ارائه دهیم. در ادامه به تفصیل این دلایل را بررسی می‌کنیم.
دلایل اصلی مرتبط با سلامت دهان و دندان
در بیشتر موارد، مقصر اصلی خونریزی لثه‌ها در همان محیط دهان شما پنهان شده است. این عوامل معمولاً با عادات بهداشتی و وضعیت دندان‌ها و لثه‌ها در ارتباط مستقیم هستند. شناسایی و مدیریت این عوامل، اولین و مهم‌ترین گام در مسیر درمان است.
یکی از بنیادی‌ترین دلایل، تجمع پلاک و تارتار است. پلاک یک لایه چسبناک و بی‌رنگ از باکتری‌ها و ذرات غذاست که به طور مداوم روی سطح دندان‌ها، به ویژه در خط لثه، تشکیل می‌شود. اگر این لایه با مسواک زدن و نخ دندان کشیدن به طور منظم پاک نشود، باکتری‌های موجود در آن سمومی تولید می‌کنند که باعث تحریک و التهاب لثه‌ها می‌شود. این التهاب اولیه همان چیزی است که به خونریزی منجر می‌شود.
اگر پلاک برای مدت طولانی روی دندان‌ها باقی بماند، با مواد معدنی موجود در بزاق ترکیب شده و به یک رسوب سخت و زرد یا قهوه‌ای رنگ به نام تارتار (جرم) تبدیل می‌شود. تارتار سطحی خشن و متخلخل دارد که زمینه را برای تجمع پلاک بیشتر فراهم می‌کند و التهاب را تشدید می‌نماید. حذف تارتار دیگر با مسواک زدن امکان‌پذیر نیست و نیازمند جرم‌گیری حرفه‌ای توسط دندانپزشک در محیطی مجهز مانند کلینیک نیکس است.
این فرآیند التهابی اولیه به نام ژنژیویت (Gingivitis) شناخته می‌شود. ژنژیویت مرحله ابتدایی و خوشبختانه قابل برگشت بیماری لثه است که با علائمی مانند قرمزی، ورم و خونریزی هنگام مسواک زدن خود را نشان می‌دهد. اگر ژنژیویت در همین مرحله تشخیص داده و درمان شود، می‌توان با بهبود بهداشت دهان و دندان و انجام جرم‌گیری حرفه‌ای، سلامت کامل را به لثه‌ها بازگرداند.
اما اگر ژنژیویت نادیده گرفته شود، می‌تواند به مرحله پیشرفته‌تر و خطرناک‌تری به نام پریودنتیت (Periodontitis) تبدیل شود. در این مرحله، التهاب از بافت لثه فراتر رفته و به بافت‌های همبند و استخوان نگهدارنده دندان‌ها نفوذ می‌کند. این عفونت مزمن باعث می‌شود لثه‌ها از دندان‌ها فاصله بگیرند و فضاهایی به نام “پاکت پریودنتال” ایجاد شود که محلی برای تجمع بیشتر باکتری‌ها و عفونت است. پریودنتیت می‌تواند منجر به تحلیل شدید استخوان، لق شدن دندان‌ها و در نهایت از دست دادن آن‌ها شود و درمانی بسیار پیچیده‌تر از ژنژیویت دارد.
علاوه بر بیماری‌های لثه، تکنیک نادرست مسواک زدن و نخ دندان کشیدن نیز می‌تواند مقصر باشد. استفاده از مسواک با برس‌های سفت (Hard) یا اعمال فشار بیش از حد هنگام مسواک زدن، می‌تواند به بافت نرم و حساس لثه آسیب فیزیکی وارد کرده و باعث خونریزی شود. به همین ترتیب، فرو کردن ناگهانی و خشن نخ دندان بین دندان‌ها به جای حرکت ملایم آن در امتداد انحنای دندان، می‌تواند باعث بریدگی و خونریزی لثه شود.
در نهایت، دندان‌های مصنوعی یا روکش‌های نامناسب نیز می‌توانند مشکل‌ساز شوند. اگر روکش دندان، بریج یا دندان مصنوعی (دنچر) به درستی روی لثه و دندان‌های شما قرار نگیرد، لبه‌های تیز یا فشار نامتوازن آن‌ها می‌تواند به طور مداوم باعث تحریک، زخم و خونریزی بافت لثه شود. در چنین مواردی، مراجعه به دندانپزشک برای تنظیم یا تعویض این ترمیم‌ها ضروری است.
دلایل سیستمیک و سایر مشکلات سلامتی
گاهی اوقات، ریشه خونریزی لثه فراتر از دهان شماست و به وضعیت کلی سلامت بدن شما بازمی‌گردد. لثه‌ها، مانند سایر بافت‌های بدن، تحت تأثیر تغییرات و بیماری‌های مختلف قرار می‌گیرند. شناخت این ارتباط برای یک تشخیص دقیق حیاتی است.
تغییرات هورمونی یکی از شایع‌ترین دلایل غیردندانی خونریزی لثه است. در دوران بلوغ، بارداری و یائسگی، نوسانات هورمونی (به ویژه افزایش سطح پروژسترون) می‌تواند جریان خون به سمت لثه‌ها را افزایش دهد. این امر باعث می‌شود لثه‌ها نسبت به پلاک‌های باکتریایی حساس‌تر شده و با کوچک‌ترین تحریکی، ملتهب و دچار خونریزی شوند. این وضعیت در دوران بارداری به قدری شایع است که به آن “ژنژیویت بارداری” می‌گویند.
کمبود ویتامین‌ها نیز نقش مهمی ایفا می‌کند. کمبود شدید ویتامین C می‌تواند منجر به بیماری به نام اسکوربوت شود که یکی از علائم کلاسیک آن، ورم و خونریزی شدید لثه‌هاست. ویتامین C برای ترمیم بافت‌ها و حفظ سلامت کلاژن (پروتئین اصلی بافت همبند لثه) ضروری است. به همین ترتیب، ویتامین K برای فرآیند انعقاد خون حیاتی است و کمبود آن می‌تواند باعث شود بدن نتواند به درستی خونریزی را متوقف کند، که این موضوع در لثه‌ها نیز مشهود خواهد بود.
برخی بیماری‌های زمینه‌ای نیز می‌توانند خود را با خونریزی لثه نشان دهند. افراد مبتلا به دیابت، به خصوص دیابت کنترل‌نشده، بیشتر در معرض خطر عفونت‌های لثه هستند. قند خون بالا توانایی بدن برای مبارزه با باکتری‌ها را کاهش داده و فرآیند بهبودی را کند می‌کند، که این امر بیماری لثه را تشدید می‌کند.
بیماری‌های خونی نیز مستقیماً بر خونریزی تأثیر می‌گذارند. در بیماری لوسمی (سرطان خون)، تولید پلاکت‌های سالم که مسئول لخته شدن خون هستند، مختل می‌شود. همچنین در بیماری‌هایی مانند هموفیلی یا بیماری فون ویلبراند، بدن فاقد فاکتورهای انعقادی لازم است. در تمام این موارد، خونریزی‌های غیرطبیعی و طولانی‌مدت، از جمله در لثه‌ها، رخ می‌دهد.
مصرف برخی داروها نیز می‌تواند عامل خونریزی باشد. داروهای رقیق‌کننده خون (ضدانعقادها) مانند وارفارین و حتی آسپرین، با کاهش توانایی خون برای لخته شدن، می‌توانند باعث شوند لثه‌ها راحت‌تر خونریزی کنند. اگر تحت درمان با این داروها هستید، حتماً دندانپزشک خود را در جریان بگذارید.
در نهایت، استرس و سبک زندگی نیز بی‌تأثیر نیستند. استرس مزمن می‌تواند سیستم ایمنی بدن را تضعیف کرده و مبارزه با عفونت‌های لثه را دشوارتر سازد. علاوه بر این، مصرف سیگار و سایر محصولات تنباکو یکی از بزرگترین عوامل خطر برای بیماری‌های شدید لثه است؛ نیکوتین عروق خونی لثه را منقبض کرده و با کاهش جریان خون، علائم اولیه مانند خونریزی را پنهان می‌کند و در عین حال، بیماری را در سکوت به مراحل پیشرفته‌تر سوق می‌دهد.
زنگ خطر: چه زمانی باید نگران خونریزی لثه باشیم؟
اگرچه هر نوع خونریزی از لثه نیازمند توجه است، اما برخی علائم و شرایط خاص، زنگ خطر جدی‌تری را به صدا در می‌آورند و نشان می‌دهند که باید بدون فوت وقت به یک دندانپزشک متخصص مراجعه کنید. در کلینیک دندانپزشکی نیکس، ما همواره به بیماران خود توصیه می‌کنیم که نسبت به این نشانه‌ها هوشیار باشند.
یکی از اولین و مهم‌ترین نشانه‌های هشداردهنده، تداوم خونریزی است. اگر لثه‌های شما پس از گذشت یک یا دو هفته بهبود در بهداشت دهان، همچنان به خونریزی ادامه می‌دهند، این دیگر یک مشکل گذرا و سطحی نیست. این وضعیت نشان می‌دهد که احتمالاً یک فرآیند التهابی مزمن مانند ژنژیویت یا پریودنتیت در حال پیشرفت است که به مداخله حرفه‌ای نیاز دارد.
خونریزی شدید و خودبه‌خودی نیز یک علامت نگران‌کننده دیگر است. اگر لثه‌های شما نه تنها هنگام مسواک زدن، بلکه به صورت خودبه‌خودی یا با کوچک‌ترین لمسی خونریزی می‌کنند، این می‌تواند نشانه‌ای از یک بیماری لثه پیشرفته یا یک مشکل سیستمیک زمینه‌ای باشد.
به علائم همراه با خونریزی نیز دقت کنید. وجود بوی بد دهان (هالیتوزیس) که حتی پس از مسواک زدن از بین نمی‌رود، اغلب به دلیل فعالیت باکتری‌های بی‌هوازی در پاکت‌های لثه است و یک نشانه کلاسیک از پریودنتیت محسوب می‌شود.
تغییرات ظاهری لثه‌ها را جدی بگیرید. لثه‌هایی که به شدت قرمز تیره، بنفش، متورم و دردناک به لمس هستند، نشان‌دهنده یک التهاب شدید می‌باشند. همچنین، اگر متوجه شدید که لثه‌هایتان در حال عقب‌نشینی از روی سطح دندان‌ها هستند و دندان‌هایتان بلندتر به نظر می‌رسند، این علامت مشخصی از تحلیل بافت لثه و استخوان است.
در نهایت، خطرناک‌ترین علامت، لق شدن دندان‌ها است. این نشانه به وضوح می‌گوید که بیماری لثه به مراحل بسیار پیشرفته رسیده و استخوان و بافت‌های نگهدارنده دندان به شدت آسیب دیده‌اند. در این مرحله، خطر از دست دادن دندان بسیار بالا است و درمان‌های فوری و پیچیده پریودنتال ضروری است.
راهکارهای خانگی برای کنترل و کاهش خونریزی لثه (اقدامات اولیه)
همزمان با تصمیم برای مراجعه به دندانپزشک، می‌توانید اقداماتی را در خانه انجام دهید تا به کنترل التهاب و کاهش خونریزی کمک کنید. به خاطر داشته باشید که این راهکارها مکمل درمان حرفه‌ای هستند و هرگز نمی‌توانند جایگزین تشخیص و درمان توسط یک متخصص شوند.
اولین و مؤثرترین قدم، اصلاح تکنیک بهداشت دهان و دندان است. حتماً از یک مسواک با برس‌های نرم (Soft) استفاده کنید تا از آسیب بیشتر به لثه‌های ملتهب جلوگیری شود. هنگام مسواک زدن، از حرکات ملایم و دایره‌ای در زاویه ۴۵ درجه نسبت به خط لثه استفاده کنید و از اعمال هرگونه فشار شدید خودداری نمایید.
استفاده صحیح و روزانه از نخ دندان نقشی حیاتی در حذف پلاک از بین دندان‌ها و زیر خط لثه دارد، جایی که مسواک به آن دسترسی ندارد. نخ دندان را به آرامی و با حرکات بالا و پایین در امتداد انحنای هر دندان حرکت دهید و از ضربه زدن ناگهانی به لثه پرهیز کنید. در روزهای اول ممکن است خونریزی کمی بیشتر شود، اما با حذف پلاک، التهاب کاهش یافته و خونریزی نیز متوقف خواهد شد.
شستشوی دهان با آب نمک گرم یک راهکار ساده و مؤثر برای کاهش التهاب و ضدعفونی کردن محیط دهان است. یک قاشق چای‌خوری نمک را در یک لیوان آب گرم حل کرده و روزی دو تا سه بار به مدت ۳۰ ثانیه در دهان خود بچرخانید. این کار به تسکین لثه‌های دردناک و کاهش ورم کمک شایانی می‌کند.
استفاده از دهانشویه‌های آنتی‌باکتریال نیز می‌تواند در کاهش پلاک و کنترل باکتری‌ها مؤثر باشد، اما بهتر است نوع آن با مشورت دندانپزشک انتخاب شود. برخی دهانشویه‌ها حاوی الکل هستند که می‌توانند باعث خشکی دهان و تشدید مشکل شوند.
پیروی از یک رژیم غذایی سالم و متعادل را فراموش نکنید. مصرف فراوان میوه‌ها و سبزیجات تازه، به ویژه آن‌هایی که سرشار از ویتامین C هستند (مانند مرکبات، فلفل دلمه‌ای و بروکلی)، به تقویت و ترمیم بافت لثه کمک می‌کند. همچنین، مصرف مواد غذایی غنی از ویتامین K (مانند سبزیجات برگ سبز) برای بهبود فرآیند انعقاد خون مفید است.
در نهایت، اگر سیگار می‌کشید، ترک سیگار و محصولات تنباکو یکی از بهترین کارهایی است که می‌توانید برای سلامت لثه‌های خود انجام دهید. ترک سیگار به بهبود جریان خون در لثه‌ها کمک کرده و به بدن شما اجازه می‌دهد تا به طور مؤثرتری با عفونت مبارزه کند.
درمان‌های تخصصی خونریزی لثه در کلینیک دندانپزشکی نیکس
در حالی که مراقبت‌های خانگی برای مدیریت علائم مفید هستند، درمان قطعی خونریزی لثه نیازمند تشخیص و مداخله حرفه‌ای است. در کلینیک دندانپزشکی نیکس، ما با بهره‌گیری از دانش روز، تکنولوژی پیشرفته و تیمی از متخصصان مجرب، یک رویکرد جامع برای درمان بیماری‌های لثه و بازگرداندن سلامت به لبخند شما ارائه می‌دهیم.
قدم اول: معاینه دقیق و تشخیص علت اصلی
سفر درمانی شما در کلینیک نیکس با یک جلسه مشاوره و معاینه کامل آغاز می‌شود. دندانپزشکان ما در سعادت آباد با دقت وضعیت لثه‌ها، دندان‌ها و ساختار استخوانی شما را بررسی می‌کنند. این معاینه شامل اندازه‌گیری عمق پاکت‌های لثه (فاصله بین لثه و دندان) و در صورت لزوم، تهیه تصاویر رادیوگرافی (عکس OPG یا CBCT) برای ارزیابی میزان تحلیل استخوان است. هدف ما، یافتن ریشه اصلی مشکل شماست، چه این علت به بهداشت دهان مربوط باشد و چه به یک بیماری سیستمیک.
جرم‌گیری حرفه‌ای (Scaling) و بروساژ
برای اکثر موارد ژنژیویت و خونریزی‌های ناشی از تجمع پلاک، خط اول درمان جرم‌گیری حرفه‌ای است. در این روش، دندانپزشک یا متخصص بهداشت دهان با استفاده از ابزارهای دستی یا دستگاه اولتراسونیک، تمام پلاک‌ها و رسوبات سخت تارتار را از سطوح دندان‌ها، به ویژه در بالا و کمی زیر خط لثه، پاک‌سازی می‌کند. این کار محیط را برای بهبودی لثه‌ها فراهم کرده و التهاب را به میزان قابل توجهی کاهش می‌دهد.
جرم‌گیری عمیق (Root Planing)
در مواردی که بیماری به پریودنتیت پیشرفت کرده و پاکت‌های عمیق لثه تشکیل شده است، جرم‌گیری عادی کافی نیست. در این شرایط، ما در کلینیک نیکس درمان جرم‌گیری عمیق را انجام می‌دهیم که به آن تسطیح سطح ریشه نیز گفته می‌شود. این فرآیند که معمولاً تحت بی‌حسی موضعی انجام می‌شود، شامل تمیز کردن عمقی پلاک و تارتار از سطوح ریشه دندان در داخل پاکت‌های لثه و صاف کردن این سطوح برای جلوگیری از چسبیدن مجدد باکتری‌هاست.
درمان‌های پیشرفته پریودنتال
برای موارد بسیار شدید پریودنتیت که با تحلیل استخوان قابل توجه همراه است، ممکن است به درمان‌های پیشرفته‌تری نیاز باشد. تیم متخصص پریودنتولوژی (متخصص لثه) در کلینیک نیکس آماده ارائه خدماتی مانند جراحی لثه برای کاهش عمق پاکت‌ها، بازسازی بافت‌های از دست رفته و یا درمان با لیزر است. این تکنیک‌های مدرن به ما امکان می‌دهند تا با کمترین تهاجم و بیشترین اثربخشی، حتی پیچیده‌ترین موارد بیماری لثه را مدیریت کنیم.
آموزش بهداشت دهان و دندان
ما معتقدیم که درمان موفق، درمانی است که پایدار باشد. به همین دلیل، بخش مهمی از فرآیند درمانی در کلینیک نیکس به آموزش اختصاصی بهداشت دهان و دندان به هر بیمار اختصاص دارد. ما به شما روش صحیح مسواک زدن، نخ دندان کشیدن و استفاده از ابزارهای کمکی دیگر را آموزش می‌دهیم تا بتوانید نتایج درمان را در خانه حفظ کرده و از بازگشت بیماری جلوگیری کنید.
اگر خونریزی لثه را نادیده بگیریم چه اتفاقی می‌افتد؟
نادیده گرفتن خونریزی لثه مانند خاموش کردن آژیر خطر آتش‌سوزی بدون خاموش کردن خود آتش است. این کار ممکن است به طور موقت شما را از نگرانی خلاص کند، اما به مشکل اصلی اجازه می‌دهد تا در سکوت رشد کرده و آسیب‌های بسیار جدی‌تری به بار آورد. عواقب بلندمدت بی‌توجهی به این علامت هشداردهنده می‌تواند ویرانگر باشد.
اولین و مستقیم‌ترین نتیجه، پیشرفت بیماری لثه است. ژنژیویت درمان‌نشده به طور حتم به پریودنتیت تبدیل می‌شود و این یعنی حرکت از یک التهاب سطحی به یک عفونت عمقی و تخریب‌کننده. این عفونت به تدریج بافت‌های همبندی که دندان را در جای خود نگه می‌دارند، از بین می‌برد.
با پیشرفت پریودنتیت، تحلیل استخوان فک آغاز می‌شود. استخوانی که ریشه دندان را احاطه کرده است، در پاسخ به عفونت مزمن شروع به عقب‌نشینی و حل شدن می‌کند. این فرآیند غیرقابل بازگشت است و با از دست رفتن حمایت استخوانی، دندان‌ها به تدریج لق می‌شوند.
همچنین، پاکت‌های عمیق لثه به محلی برای ایجاد عفونت و آبسه تبدیل می‌شوند. این آبسه‌ها می‌توانند بسیار دردناک باشند و ورم شدیدی در صورت و لثه ایجاد کنند. این عفونت‌ها نه تنها سلامت دهان، بلکه سلامت عمومی بدن را نیز تهدید می‌کنند.
نقطه اوج این فرآیند تخریبی، از دست دادن دندان‌ها است. زمانی که حمایت استخوانی و بافتی به اندازه کافی از بین برود، دندان‌ها دیگر ثباتی نخواهند داشت و یا خودبه‌خود می‌افتند یا دندانپزشک مجبور به کشیدن آن‌ها می‌شود. این اتفاق نه تنها بر زیبایی لبخند و توانایی جویدن تأثیر منفی می‌گذارد، بلکه هزینه‌های سنگین جایگزینی دندان با ایمپلنت یا پروتز را نیز به همراه دارد.
علاوه بر این، تحقیقات علمی گسترده‌ای ارتباط محکمی بین بیماری‌های لثه و مشکلات سلامت عمومی بدن را نشان داده‌اند. باکتری‌های موجود در لثه‌های عفونی می‌توانند وارد جریان خون شده و به سایر نقاط بدن منتقل شوند. این امر خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی-عروقی، سکته مغزی، دیابت کنترل‌نشده و عوارض بارداری را افزایش می‌دهد.
پیشگیری بهتر از درمان است: چگونه لثه‌هایی سالم داشته باشیم؟
بهترین راه برای مقابله با خونریزی لثه، جلوگیری از وقوع آن در وهله اول است. با رعایت چند اصل ساده اما حیاتی، می‌توانید لثه‌های خود را برای همیشه سالم و قوی نگه دارید و از بروز مشکلات جدی در آینده جلوگیری کنید.
مهم‌ترین اصل، رعایت بهداشت روزانه دهان و دندان به صورت دقیق و منظم است. این به معنای حداقل دو بار مسواک زدن در روز با یک مسواک نرم و خمیر دندان حاوی فلوراید و همچنین استفاده روزانه از نخ دندان برای تمیز کردن فضاهای بین دندانی است. این عادات ساده، خط اول دفاعی شما در برابر تجمع پلاک هستند.
مراجعه منظم به دندانپزشک را در برنامه زندگی خود قرار دهید. حتی اگر هیچ مشکلی احساس نمی‌کنید، مراجعه به کلینیک دندانپزشکی نیکس برای چکاپ و جرم‌گیری حرفه‌ای هر شش ماه یکبار ضروری است. این مراجعات به دندانپزشک اجازه می‌دهد تا مشکلات را در مراحل اولیه تشخیص داده و قبل از اینکه جدی شوند، آن‌ها را درمان کند.
داشتن یک رژیم غذایی متعادل و سالم نقش کلیدی در سلامت لثه‌ها دارد. از مصرف بیش از حد مواد قندی و کربوهیدرات‌های فرآوری شده که به رشد باکتری‌های پلاک کمک می‌کنند، خودداری کنید. در مقابل، مصرف فراوان سبزیجات، میوه‌ها و منابع پروتئینی را در برنامه غذایی خود بگنجانید.
مدیریت استرس و پرهیز از دخانیات دو عامل مهم دیگر در سبک زندگی هستند. یافتن راه‌هایی برای کنترل استرس می‌تواند به تقویت سیستم ایمنی شما کمک کند. اگر سیگاری هستید، بدانید که ترک آن بزرگترین لطفی است که می‌توانید در حق سلامت لثه‌ها و کل بدن خود انجام دهید.
سوالات متداول شما درباره خونریزی لثه
در کلینیک دندانپزشکی نیکس، ما همواره با سوالات متعددی از سوی بیماران خود در مورد خونریزی لثه مواجه می‌شویم. در اینجا به پنج مورد از پرتکرارترین این سوالات پاسخ می‌دهیم.
آیا خونریزی لثه در دوران بارداری خطرناک است؟
خونریزی لثه در دوران بارداری، که به آن ژنژیویت بارداری گفته می‌شود، بسیار شایع است و به دلیل تغییرات هورمونی رخ می‌دهد. اگرچه این وضعیت به خودی خود خطرناک نیست، اما نباید نادیده گرفته شود. عفونت شدید لثه در دوران بارداری می‌تواند با عوارضی مانند زایمان زودرس و وزن کم نوزاد در ارتباط باشد، بنابراین حفظ بهداشت دهان و مراجعه منظم به دندانپزشک در این دوران از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.
کمبود کدام ویتامین‌ها باعث خونریزی لثه می‌شود؟
دو ویتامین اصلی که کمبود آن‌ها می‌تواند مستقیماً باعث خونریزی لثه شود، ویتامین C و ویتامین K هستند. ویتامین C برای تولید کلاژن و سلامت بافت همبند لثه ضروری است و کمبود شدید آن به بیماری اسکوربوت منجر می‌شود. ویتامین K نیز نقش حیاتی در فرآیند انعقاد خون دارد و کمبود آن می‌تواند باعث خونریزی‌های غیرطبیعی از جمله در لثه‌ها گردد.
آیا استفاده از مسواک برقی برای لثه‌های حساس بهتر است؟
بله، در بسیاری از موارد مسواک‌های برقی می‌توانند گزینه بهتری برای افراد با لثه‌های حساس باشند. بسیاری از مدل‌های مدرن دارای سنسور فشار هستند که در صورت اعمال فشار بیش از حد به شما هشدار می‌دهند و از آسیب به لثه جلوگیری می‌کنند. همچنین، حرکات چرخشی یا لرزشی سر مسواک برقی اغلب در حذف پلاک از خط لثه مؤثرتر از مسواک دستی عمل می‌کند، به شرطی که به درستی از آن استفاده شود.
چه مدت طول می‌کشد تا پس از شروع درمان، خونریزی متوقف شود؟
این موضوع به شدت مشکل و نوع درمان بستگی دارد. در موارد ژنژیویت ساده، پس از یک جلسه جرم‌گیری حرفه‌ای و با بهبود بهداشت دهان در خانه، خونریزی معمولاً طی یک تا دو هفته به طور کامل متوقف می‌شود. در موارد پریودنتیت که نیاز به درمان‌های پیچیده‌تری مانند جرم‌گیری عمیق دارد، فرآیند بهبودی ممکن است چند هفته بیشتر طول بکشد و نیازمند پیگیری‌های منظم با دندانپزشک است.
آیا خونریزی لثه می‌تواند نشانه سرطان باشد؟
اگرچه این اتفاق بسیار نادر است، اما بله، خونریزی مداوم و غیرقابل توضیح لثه می‌تواند یکی از علائم اولیه لوسمی (سرطان خون) باشد. در این بیماری، تولید پلاکت‌ها که برای انعقاد خون ضروری هستند، مختل می‌شود. اگر خونریزی لثه شما شدید، طولانی‌مدت و همراه با علائم دیگری مانند کبودی آسان، خستگی مفرط یا عفونت‌های مکرر است، مراجعه فوری به پزشک برای رد کردن احتمالات جدی ضروری است.
نتیجه‌گیری: لبخند سالم شما، اولویت ما در کلینیک نیکس
همانطور که در این راهنمای جامع بررسی کردیم، خونریزی لثه یک مسئله ساده نیست که بتوان از کنار آن به راحتی گذشت. این علامت، یک هشدار مهم از سوی بدن شماست که به دلایل متعددی از تجمع پلاک گرفته تا بیماری‌های سیستمیک جدی رخ می‌دهد و خوشبختانه در اکثر موارد با تشخیص به موقع، کاملاً قابل درمان است. به یاد داشته باشید که سلامت دهان شما، آینه‌ای تمام‌نما از سلامت عمومی بدن شماست.
نادیده گرفتن این زنگ خطر می‌تواند به قیمت از دست دادن دندان‌هایتان و به خطر افتادن سلامت کلی شما تمام شود. اجازه ندهید یک مشکل کوچک به یک بحران بزرگ و پرهزینه تبدیل شود. تیم متخصص و دلسوز ما در کلینیک دندانپزشکی نیکس واقع در سعادت آباد تهران، با بهره‌گیری از آخرین دستاوردهای علم دندانپزشکی، آماده است تا شما را در مسیر بازیابی و حفظ سلامت لثه‌هایتان یاری کند.
برای دریافت مشاوره تخصصی و رزرو نوبت معاینه کامل، همین امروز با ما تماس بگیرید یا از طریق وب‌سایت ما اقدام کنید. تیم متخصص ما آماده است تا با یک برنامه درمانی دقیق و شخصی‌سازی‌شده، سلامت را به لثه‌ها و زیبایی و اطمینان را به لبخند شما بازگرداند.
