امروزه با پیشرفت علم دندانپزشکی، روش‌های متنوعی برای جایگزینی دندان‌های از دست رفته وجود دارد. یکی از این روش‌ها که در سال‌های اخیر توجه زیادی را به خود جلب کرده، ایمپلنت فوری است. در این مقاله جامع از کلینیک دندانپزشکی نیکس، قصد داریم به بررسی دقیق شرایط و زمان مناسب برای انجام ایمپلنت فوری بپردازیم.
ایمپلنت فوری چیست؟
ایمپلنت فوری یا ایمپلنت یک روزه، نام یک برند خاص یا شکل خاصی از ایمپلنت نیست. در این روش، همان ایمپلنت‌های معمولی به جای اینکه به روش مرسوم در طی چندین جلسه کاشته شوند، در یک جلسه و یا در مدت زمان کمتری کاشته می‌شوند. این روش به خصوص برای افرادی که دندان‌های جلویی خود را از دست داده‌اند و نگران زیبایی لبخندشان هستند، گزینه‌ای ایده‌آل محسوب می‌شود.
در روش معمول کاشت ایمپلنت، دندانپزشک ابتدا دندان آسیب دیده را می‌کشد و منتظر می‌ماند تا محل استخوان و لثه ترمیم شود که این فرآیند چند هفته زمان می‌برد. سپس پایه ایمپلنت کاشته می‌شود و مجدداً باید صبر کرد تا ایمپلنت به استخوان جوش بخورد و بهبودی کامل حاصل شود. در نهایت چند ماه بعد، پروتز ایمپلنت قرار داده می‌شود. این پروسه معمولاً بین 3 تا 6 ماه زمان می‌برد.
اما در روش ایمپلنت فوری، می‌توان تمام این مراحل را در یک روز و یک جلسه انجام داد و صاحب دندان جدید شد. در این روش، دو تکنیک اصلی وجود دارد:
تکنیک Fresh Socket: در این روش، کشیدن دندان و کاشت ایمپلنت به صورت همزمان انجام می‌شود. پس از خارج کردن دندان آسیب دیده، بلافاصله فیکسچر ایمپلنت در حفره دندان کشیده شده قرار می‌گیرد.
تکنیک Immediate Loading: در این روش، علاوه بر کاشت ایمپلنت، پروتز موقت نیز در همان روز نصب می‌شود. این پروتز تا زمان آماده شدن پروتز دائمی در دهان باقی می‌ماند.
شرایط لازم برای کاندید شدن ایمپلنت فوری
کاشت ایمپلنت فوری برای همه افراد مناسب نیست و نیازمند شرایط خاصی است. دندانپزشکان قبل از توصیه به انجام این درمان، یک ارزیابی جامع از وضعیت بیمار انجام می‌دهند. مهمترین شرایط لازم برای کاندید شدن ایمپلنت فوری عبارتند از:
سلامت کامل لثه یکی از اصلی‌ترین پیش‌نیازهای انجام ایمپلنت فوری است. موفقیت این درمان به طور مستقیم با سلامت لثه در ارتباط است. ناحیه دندان کاشته شده باید عاری از هرگونه التهاب، بیماری لثه یا عفونت باشد. در صورت وجود هرگونه عفونت یا تورم در این ناحیه، ابتدا باید بیماری لثه و عفونت‌ها درمان شوند.
تراکم استخوان مناسب نیز از دیگر شرایط ضروری است. قبل از اینکه بیمار برای کاشت ایمپلنت فوری به عنوان کاندید در نظر گرفته شود، باید تراکم استخوان کافی در اطراف محل استخراج وجود داشته باشد. وجود تراکم کافی در استخوان، شرطی اساسی است که پزشک معالج با انجام آزمایش‌ها و تست‌های مختلف، صحت آن را بررسی می‌کند.
سلامت عمومی بیمار نیز اهمیت بالایی دارد. بیمار نباید هیچ بیماری زمینه‌ای کنترل نشده‌ای داشته باشد. این روش معمولاً برای افرادی که در اثر ضربه و حادثه دندان خود را از دست داده‌اند استفاده می‌شود. همچنین در مواردی مانند جذب مجدد ریشه، وجود حفره‌های بزرگ درون لثه که قابل درمان نیستند و وجود بیماری پریودنتال که سبب تحرک دندان می‌شود، ممکن است از این روش استفاده شود.
افرادی که نمی‌توانند ایمپلنت فوری انجام دهند
علی‌رغم مزایای فراوان ایمپلنت فوری، برخی افراد نمی‌توانند از این روش درمانی استفاده کنند. شناخت این موارد منع مصرف برای جلوگیری از عوارض احتمالی ضروری است.
افراد مبتلا به بیماری لثه درمان نشده نمی‌توانند کاندید مناسبی برای ایمپلنت فوری باشند. بیماری لثه درمان نشده دندان و استخوان سالم را از بین می‌برد و قبل از کاشت ایمپلنت فوری، این بیماری باید با موفقیت درمان شود.
افراد مبتلا به دیابت کنترل نشده نیز نمی‌توانند این درمان را دریافت کنند. این افراد باید ابتدا با پزشک خود مشورت کرده و پس از کنترل دیابت، برای ایمپلنت اقدام کنند.
افراد سیگاری نیز کاندید مناسبی برای ایمپلنت فوری نیستند. مصرف دخانیات می‌تواند روند بهبودی را به طور قابل توجهی کند کرده و احتمال شکست درمان را افزایش دهد. دندانپزشکان معمولاً توصیه می‌کنند که بیماران حداقل چند هفته قبل از عمل، مصرف سیگار را ترک کنند.
زنان باردار باید تا پس از زایمان صبر کنند، زیرا انجام هرگونه جراحی غیر ضروری در دوران بارداری می‌تواند خطراتی برای مادر و جنین به همراه داشته باشد.
افرادی که تحت پرتودرمانی در ناحیه سر و گردن قرار دارند یا قبلاً این درمان را دریافت کرده‌اند، نمی‌توانند کاندید مناسبی برای ایمپلنت فوری باشند.
افراد دارای تراکم استخوانی پایین نیز نمی‌توانند این درمان را دریافت کنند، زیرا موفقیت ایمپلنت به جوش خوردن آن با استخوان فک بستگی دارد. در این موارد، ممکن است ابتدا نیاز به پیوند استخوان باشد.
افراد زیر 18 سال نیز نباید ایمپلنت فوری دریافت کنند، زیرا استخوان‌های فک آنها هنوز در حال رشد است و کاشت ایمپلنت می‌تواند در این روند اختلال ایجاد کند.
مراحل انجام ایمپلنت فوری
ایمپلنت فوری طی مراحل مشخص و دقیقی انجام می‌شود. این مراحل باید با دقت و ظرافت خاصی صورت گیرد تا نتیجه مطلوب حاصل شود.
در ابتدا، معاینه و مشاوره اولیه انجام می‌شود. در این مرحله، دندانپزشک با استفاده از تصویربرداری سه بعدی و معاینات دقیق، وضعیت دهان و دندان بیمار را بررسی می‌کند. همچنین سوابق پزشکی بیمار مورد بررسی قرار می‌گیرد تا از نداشتن موانع پزشکی برای انجام این درمان اطمینان حاصل شود.
سپس، در صورت نیاز به کشیدن دندان، این کار با دقت و تحت بی‌حسی موضعی انجام می‌شود. دندانپزشک تلاش می‌کند تا دندان را با کمترین آسیب به بافت‌های اطراف خارج کند. محل دندان کشیده شده به دقت تمیز و ضدعفونی می‌شود.
در مرحله بعد، فیکسچر ایمپلنت در استخوان فک قرار داده می‌شود. این کار با استفاده از دریل‌های مخصوص دندانپزشکی و با دقت بالا انجام می‌شود تا ایمپلنت در موقعیت و زاویه مناسب قرار گیرد.
برای تقویت ایمپلنت و افزایش احتمال موفقیت درمان، معمولاً از پودر استخوان در اطراف ایمپلنت استفاده می‌شود. این کار به جوش خوردن بهتر ایمپلنت با استخوان فک کمک می‌کند.
در صورت مناسب بودن شرایط، روکش موقت در همان جلسه ساخته و نصب می‌شود. این روکش معمولاً کمی کوتاه‌تر از دندان‌های مجاور ساخته می‌شود تا در هنگام جویدن، فشار کمتری به ایمپلنت وارد شود.
در نهایت، لثه اطراف ایمپلنت بخیه می‌شود تا روند بهبودی آغاز شود. بخیه‌ها معمولاً پس از یک تا دو هفته کشیده می‌شوند.
مدت زمان انجام ایمپلنت فوری
زمان‌بندی در ایمپلنت فوری یکی از مهمترین مزایای آن نسبت به روش‌های سنتی است. جراحی اولیه معمولاً بین 1.5 تا 3 ساعت طول می‌کشد که شامل کشیدن دندان (در صورت نیاز)، کاشت ایمپلنت و نصب روکش موقت می‌شود.
دوره نقاهت اولیه حدود یک تا دو هفته طول می‌کشد. در این مدت، تورم و ناراحتی تدریجاً کاهش می‌یابد. با این حال، فرآیند کامل جوش خوردن ایمپلنت با استخوان (استئواینتگریشن) ممکن است 3 تا 6 ماه طول بکشد.
برای روکش دائمی، معمولاً باید 3 تا 5 ماه صبر کرد تا ایمپلنت کاملاً با استخوان جوش بخورد. در این زمان، روکش موقت با یک روکش دائمی با کیفیت بالاتر جایگزین می‌شود.
مزایای ایمپلنت فوری
ایمپلنت فوری مزایای قابل توجهی نسبت به روش‌های سنتی دارد. مهمترین مزیت آن، کوتاه شدن زمان درمان است. بیماران می‌توانند در همان روز اول صاحب دندان جدید شوند و نیازی نیست ماه‌ها با جای خالی دندان زندگی کنند.
این روش به حفظ زیبایی ظاهری کمک می‌کند، به خصوص در مورد دندان‌های جلویی که در معرض دید هستند. بیماران می‌توانند بلافاصله پس از درمان به زندگی اجتماعی خود بازگردند.
کاشت فوری ایمپلنت همچنین به حفظ استخوان فک کمک می‌کند. وقتی دندان کشیده می‌شود، استخوان اطراف آن تمایل به تحلیل رفتن دارد. با کاشت فوری ایمپلنت، این روند متوقف می‌شود.
تعداد جلسات درمانی در این روش کمتر است که این موضوع برای افرادی که وقت محدودی دارند یا دچار اضطراب دندانپزشکی هستند، بسیار مفید است.
معایب و خطرات ایمپلنت فوری
علی‌رغم مزایای فراوان، ایمپلنت فوری معایب و خطراتی نیز دارد که باید به آنها توجه کرد. خطر حرکت ایمپلنت در دوره بهبودی بیشتر است، زیرا هنوز با استخوان جوش نخورده است.
نیاز به مراقبت‌های ویژه در دوره بهبودی بیشتر است و بیمار باید محدودیت‌های غذایی و بهداشتی را به دقت رعایت کند. همچنین احتمال عفونت در این روش نسبت به روش معمولی بیشتر است.
هزینه ایمپلنت فوری معمولاً بیشتر از روش سنتی است، زیرا نیاز به تخصص و تجهیزات خاصی دارد. همچنین درصد موفقیت آن نسبت به روش معمولی کمی پایین‌تر است.
مراقبت‌های بعد از ایمپلنت فوری
مراقبت‌های پس از عمل نقش مهمی در موفقیت درمان دارند. رعایت بهداشت دهان و دندان بسیار مهم است. مسواک زدن باید با احتیاط و با استفاده از مسواک نرم انجام شود.
پیگیری منظم با دندانپزشک ضروری است. معمولاً جلسات پیگیری در هفته اول، ماه اول و سپس هر سه ماه یک بار انجام می‌شود.
محدودیت‌های غذایی باید رعایت شود. در هفته‌های اول باید از غذاهای نرم استفاده کرد و از جویدن غذاهای سفت خودداری کرد.
داروهای تجویز شده باید طبق دستور مصرف شوند. این داروها معمولاً شامل آنتی‌بیوتیک برای جلوگیری از عفونت و مسکن برای کنترل درد هستند.
سوالات متداول
س: آیا ایمپلنت فوری درد دارد؟
ج: خیر، این عمل تحت بی‌حسی موضعی انجام می‌شود و درد قابل توجهی ندارد. پس از اتمام اثر بی‌حسی، درد خفیفی احساس می‌شود که با مسکن‌های تجویز شده قابل کنترل است.
س: طول عمر ایمپلنت فوری چقدر است؟
ج: در صورت مراقبت مناسب و رعایت بهداشت دهان و دندان، ایمپلنت فوری می‌تواند بین 15 تا 20 سال دوام داشته باشد.
س: آیا می‌توان همزمان با ایمپلنت فوری، پیوند استخوان هم انجام داد؟
ج: خیر، در صورت نیاز به پیوند استخوان، ابتدا باید این عمل انجام شود و پس از بهبودی کامل که حدود 4 تا 7 ماه طول می‌کشد، می‌توان ایمپلنت را کاشت.
کلام آخر
ایمپلنت فوری یک روش مدرن و کارآمد برای جایگزینی دندان‌های از دست رفته است، اما موفقیت آن به انتخاب درست بیمار و رعایت اصول درمانی بستگی دارد. در کلینیک دندانپزشکی نیکس، با بهره‌گیری از جدیدترین تجهیزات و متخصصین مجرب، آماده ارائه مشاوره و خدمات ایمپلنت فوری به شما عزیزان هستیم.
